“Het gaat niet om applicaties, het gaat om data”
08 september 2025
Hans Schevers is data scientist bij het Kadaster en denkt mee met de werkgroep Federatieve Toegangsverlening (FTV). Hij legt uit waarom. “Ik ben enthousiast over Linked Data en wil onderzoeken hoe federatieve toegangsverlening kan bijdragen aan de verdere ontwikkeling ervan binnen het Kadaster.”
Praktische toepassing
Het Kadaster beheert een brede verzameling gegevens: van woningen, eigendom, percelen en wegen (uit de Basisregistratie Grootschalige Topografie, de BGT) tot ondergrondse kabels en leidingen. Dat levert een schat aan informatie op die aan betekenis wint wanneer die in samenhang met andere gegevens beschikbaar is.
Hans licht toe: “Met Linked Data kun je bijvoorbeeld gegevens van het Kadaster over gebouwen, koppelen met data van het CBS en die van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Zo krijg je met één uitvraag een completer beeld van een wijk: van de kenmerken van de huizen tot de demografische context en zelfs de cultuurhistorische waarde. Koppel die data aan energie- en gedragsgegevens en je kunt bijvoorbeeld campagnes voor energiebesparing veel preciezer richten.”
Internationale open standaard
Veel gegevens van het Kadaster zijn al beschikbaar als Linked Data. Het Kadaster gebruikt daarvoor een internationale, open standaard die data uniform beschrijft en verbindt (denk aan de RDF en SPARQL). Daardoor zijn de gegevens van het Kadaster zowel onderling als met die van andere organisaties te koppelen, mits dezelfde standaard wordt gebruikt. Het Kadaster heeft inmiddels een flink aantal datasets via Linked Data ontsloten, de zogenaamde Kadaster Knowledge Graph die voor iedereen toegankelijk is.
Alleen openbare gegevens
Voorlopig gaat het alleen om openbare gegevens. Hans: “We hebben ook gegevens die niet voor iedereen toegankelijk zijn, zoals de koopsom of het eigenaarschap van een woning. Die informatie kun je alleen inzien met de juiste autorisatie, bijvoorbeeld als gemeente voor de WOZ-waardering.” En precies daar komt toegangsverlening in beeld: een standaard die vastlegt wie toegang krijgt, wanneer en onder welke voorwaarden. Volgens Hans is ook dat in Linked Data te beschrijven. Zo heeft het Kadaster vorig jaar een proefomgeving gebouwd voor het FDS met vijf verlinkte registers die federatief te bevragen zijn. “We willen onderzoeken hoe toegangsverlening kan worden toegepast op Linked Datasets en of dat lukt met de standaard die het project FTV ontwikkelt.”
Toekomst
Zijn ideaalbeeld? “Stel je voor dat we straks als overheid een samenwerkend systeem hebben waarbij iedere gebruiker direct toegang krijgt tot de gegevens waarvoor hij geautoriseerd is. Zonder eindeloos inloggen, aparte uitvragen en datasets die niet te combineren zijn. Dat zou een grote stap vooruit zijn. Niet omdat de systemen meer kunnen, maar omdat de data meer waarde krijgen. Dat levert betere dienstverlening op. En daar gaat het uiteindelijk om.”
Meer weten?
- https://data.kkg.kadaster.nl/ (Kadaster Knowledge Graph website)
- https://labs.kadaster.nl/innovatie/querybuilder/demonstrator/ (query builder tool)
- https://labs.test.kadaster.nl/kkg/demonstrator/
- https://labs.kadaster.nl/ (Kadaster Datascience team website)
Meer interviews
Benieuwd naar andere verhalen uit de praktijk? Lees: Van berichten naar registers, een interview met Remo Van Rest van Zorginstituut Nederland over federatieve toegang in de zorg. Zonder standaarden geen Federatief Datastelsel, een interview met Gideon Zegwaard, IBDS, over het belang van standaarden in een federatief stelsel.